عقلانیت مدرن سیاسی و دولت سازی مفهومی در رسائل سیاسی نوگرای عصر مشروطیت (میرزاملکم خان، میرزا فتحعلی آخوندزاده، میرزا آقاخان کرمانی و آیت الله میرزا حسین نایینی)

پردازش‌ شخصیت‌های مزدک و انوشیروان در نگارش‌های میرزا فتحعلی آخوندزاده و میرزا آقاخان کرمانی

چکیده باز شناسی تاریخ کهن ایران از قرن نوزدهم میلادی و گسترش مفاهیمی چون ناسیونالیسم، اندیشه­های ملی گرایانه ومساوات طلبانه در میان روشنفکران دورۀ قاجار، منجر به بازنگری متجددانه در بازپردازی­های پیشین پیرامون برخی شخصیت­های تاریخیِ تاریخ ایران باستان توسط برخی نویسندگان دورۀ قاجار شد. این پژوهش در پی بررسی بازپردازی شخصیت­های تاریخی ایران باستان در نگارش­های تاریخ نویسان دورۀ قاجار و نگرش­های ر...

پردازش شخصیت های مزدک و انوشیروان در نگارش های میرزا فتحعلی آخوندزاده و میرزا آقاخان کرمانی

چکیده باز شناسی تاریخ کهن ایران از قرن نوزدهم میلادی و گسترش مفاهیمی چون ناسیونالیسم، اندیشه­های ملی گرایانه ومساوات طلبانه در میان روشنفکران دورۀ قاجار، منجر به بازنگری متجددانه در بازپردازی­های پیشین پیرامون برخی شخصیت­های تاریخیِ تاریخ ایران باستان توسط برخی نویسندگان دورۀ قاجار شد. این پژوهش در پی بررسی بازپردازی شخصیت­های تاریخی ایران باستان در نگارش­های تاریخ نویسان دورۀ قاجار و نگرش­های ر...

میرزا آقاخان کرمانی و نقد سنت

نوشتار پیش رو تلاشی است در تفسیر و بازخوانی برخی از آثار میرزا آقاخان کرمانی به‌مثابۀ یکی از چهره‌های برجستۀ نسل نخست روشنفکری ایران. پرسش آن است که ...

شالوده شکنی گفتمان موج اول روشنفکری در ایران: میرزا ملکم خان، آخوندزاده و میرزا آقا خان کرمانی

هم زمانی ظهور تمدن غرب با افول جامعه ایرانی آوردگاهی ایجاد کرد که روشنفکران ایرانی در بسط نظام معنایی آن نقش مؤثری داشتند. اینکه موج اول روشنفکری در مواجه با موج اول گفتمان مدرنیته چگونه به تعریف مرزهای هویتی خود پرداختند، مسئله مورد بررسی این مقاله است. روشنفکران موج اول ایران تحت تأثیر نگرش پوزیتیوستی و استعلایی گفتمان مدرنیته عناصر جدیدی را بازتولید کردند که هماهنگ با منطق تقابل های دوتایی گ...

کتابخانه میرزا فتحعلی آخوندزاده (کتابخانه دولتی جمهوری آذربایجان)

تبیین نظام حکومتی در بینش سیاسی میرزا کوچک خان جنگلی:

چکیده مقالة حاضر می‌کوشد ضمن بازخوانی اندیشه و مواضع سیاسی میرزا کوچک خان، ‌‌‌‌به این پرسش اصلی پاسخ دهد که ساختار بینش سیاسی وی از چه مقوله‌هایی تشکیل شده و بر این اساس نظام حکومتی مورد نظر وی چه بوده است؟ روش تحقیق مقاله مطالعات تاریخی و روش گردآوری داده‌ها کتاب‌خانه‌ای است. یافته‌های تحقیق، در بُعد داخلی، مؤلفه‌های عدالت‌خواهی، استبدادستیزی، و نگرش مذهبی است و در بُعد خارجی ‌‌در ذیل عنوان کلی ...